Porodični život • Ograničenje kontakata podnosioca predstavke sa četverogodišnjim sinom i suprugom tokom njihovog boravka u istom zatvoru • Nije utvrđeno kršenje člana 8. Evropske konvencije

Činjenice predmeta i navodi podnosioca predstavke

Podnosilac predstavke i njegova supruga služili su zatvorske kazne nakon što su osuđeni na tri godine i devet mjeseci zatvora za pomaganje i podržavanje terorističke organizacije. Podnosilac predstavke je tokom boravka u zatvoru Amasya podnio zahtjev da bude prebačen u zatvor Gebze, u kojem se nalazila njegova supruga zajedno s njihovim četverogodišnjim sinom (tursko zakonodavstvo je predviđalo da djeca mlađa od šest godina kojima je potrebna briga mogu boraviti s majkom u zatvoru). Zahtjev podnosioca predstavke je odobren. Odlučujući o zahtjevu podnosioca predstavke da se preduzmu mjere koje bi mu omogućile da provodi više vremena sa svojim sinom, zatvorski Odbor za posmatranje je odlučio da mu se dozvoli fizički kontakt sa sinom jednom sedmično u trajanju od jednog sata u prostoru za posjete i u vrijeme predviđeno za beskontaktne posjete. Dalje je odlučio da se dijete i roditelji mogu sastajati jedan sat tokom mjesečnih posjeta. Sudija za izvršenje, kojem je podnosilac predstavke uputio isti zahtjev, smatrao je da je odluka Odbora za posmatranje u skladu sa zakonom. Žalba podnosioca predstavke na tu odluku je odbijena. Podnosilac predstavke je 26. juna 2010. godine pušten iz zatvora. Supruga podnosioca predstavke je nastavila da služi kaznu do 17. oktobra 2011. godine, kada je puštena na slobodu.

Podnosilac predstavke se žalio da mu nacionalne vlasti nisu dozvolile da provodi dovoljno vremena sa svojim četverogodišnjim sinom i suprugom dok su bili u istom zatvoru ne pozivajući se ni na jedan član Evropske konvencije.

Ocjena Evropskog suda

Na osnovu principa iura novit curia, Evropski sud je navode podnosioca predstavke ispitao u sklopu člana 8. Evropske konvencije.

Evropski sud je ukazao da ograničenja kontakata nametnuta podnosiocu predstavke predstavljaju miješanje u njegovo pravo na poštovanje porodičnog života, te da nije sporno da je to miješanje bilo u skladu sa zakonom i da je težilo legitimnim ciljevima zaštite prava. U pogledu pitanja da li je sporno miješanje bilo neophodno u demokratskom društvu Evropski sud je podsjetio da u slučajevima koji uključuju brigu o djeci i ograničenje kontakta interesi djeteta moraju biti ispred svih drugih. Također je istakao da sama činjenica da je porodična zajednica održana (jer je čitava porodica u pritvoru) ne garantira neophodno poštovanje prava na porodični život. Dalje, član 8. Evropske konvencije zahtijeva od država da uzmu u obzir interese zatvorenika i članova njegove ili njene porodice i da ih procjenjuju u okolnostima svakog slučaja.

Što se tiče pitanja da li su u konkretnom slučaju nacionalne vlasti uspostavile pravičnu ravnotežu između interesa koji su u pitanju, pridajući posebnu važnost najboljem interesu djeteta, Sud uzima u obzir da su u vrijeme događaja i podnosilac predstavke i njegova supruga služili zatvorske kazne nakon krivične osude. Sud je naveo da je podnosilac predstavke odmah nakon prebacivanja u zatvor Gebze podnio zahtjev domaćim vlastima tražeći da preduzmu određene mjere kako bi mu omogućile da provodi više vremena sa svojim sinom. Iako su zatvorenici imali pravo na kontaktne posjete sa članovima porodice samo jednom mjesečno u skladu s relevantnim Pravilnikom o pravu na posjete, odluka Odbora za posmatranje omogućila je podnosiocu predstavke kontakt sa sinom četiri puta mjesečno.

Što se tiče procesa odlučivanja, Evropski sud je smatrao značajnim da su članovi Odbora za posmatranje bili zatvorski ljekar, učitelj i psiholog, koji su bili u najpovoljnijoj poziciji da procijene najbolji interes djeteta jer su bili u neposrednom kontaktu s njim i upoznati su s uvjetima u zatvoru. S obzirom na relevantnu zakonsku regulativu i činjenicu da je dijete boravilo u ženskom dijelu zatvora sa svojom majkom, Odbor za posmatranje je preduzeo mjere da se podnosiocu predstavke omogući da svake sedmice provodi vrijeme sa svojim sinom, a cijeloj porodici da se ponovo okuplja svakog mjeseca. Sud je naveo da je podnosilac predstavke također imao mogućnost da uloži prigovore na odluku uprave zatvora i da svoje dodatne zahtjeve za kontakt sa svojim sinom iznese pred sudiju za izvršenje i porotni sud.

Evropski sud je dalje ukazao da među stranama nije sporno da su prava na posjete podnosiocu predstavke proširena i da u praksi nije bilo ograničenja koja su postavile nacionalne vlasti u pogledu uživanja tih prava na kontakt. Međutim, čak i pod pretpostavkom da se, kako navodi podnosilac predstavke, ta prilika nije mogla iskoristiti u praksi jer je dijete emocionalno reagiralo na proceduru njegovog prebacivanja unutar zatvora, Evropski sud je smatrao da su domaće vlasti, u okolnostima tog predmeta, dozvoljavajući podnosiocu predstavke da njegov sin bude s njim u zoni za posjete jedan sat tokom beskontaktnih posjeta jednom sedmično i da se sastaje sa svojom suprugom i sinom jedan sat tokom mjesečnih posjeta, preduzele sve neophodne korake koji su se od njih razumno mogli očekivati. Evropski sud smatra da, imajući u vidu zatvorski kontekst, podnosilac predstavke nije pokazao na koje druge načine je mogao provesti više vremena sa svojim sinom tokom svog skoro osmomjesečnog boravka u istom zatvoru. Evropski sud smatra da je u posebnim okolnostima konkretnog slučaja uspostavljena pravična ravnoteža između suprotstavljenih interesa te da su nacionalne vlasti preduzele značajne mjere u dobroj vjeri da odbrane najbolje interese djeteta i da omoguće podnosiocu predstavke da održava redovne kontakte sa svojim sinom. Utvrđeno je da nije došlo do povrede člana 8. Evropske konvencije.