XXXVI sjednica Vijeća od pet sudaca

Dana, 13. 6. 2006. godine, Ustavni sud Bosne i Hercegovine održao je XXXVI sjednicu Vijeća od pet sudaca na kojoj je riješio 108 predmeta. Između ostalog, Ustavni sud je odbacio kao nedopuštenu apelaciju Siniše Kisića, podnesenu protiv presude Apelacionog suda Brčko Distrikta BiH i presude Osnovnog suda Brčko Distrikta kojima je apelant oglašen krivim zbog krivičnog djela zloupotrebe službenog položaja, zbog toga što je apelacija očigledno (prima facie) neosnovana. U konkretnom slučaju nezadovoljan sudskim presudama apelant osporava utvrđeno činjenično stanje, primjenu materijalnog prava i sugeriše zaključke suprotne od onih za koje se sud opredjelio. Međutim, apelant ne nudi dokaze ili činjenice iz kojih bi sa dovoljnom jasnoćom proizašao zaključak da su povrede prava koje navodi i stvarno moguće, pa stoga te povrede ne izgledaju vjerovatno. Naime, navode iznesene u apelaciji koji se odnose na utvrđivanje činjenica od kojih zavisi njegova krivična odgovornost, primjenu materijalnih propisa i utvrđivanje oblika vinosti u njegovim radnjama prilkom izvršenja krivičnog djela, apelant je iznosio tokom prvostepenog i drugostepenog postupka, pa su Apelacioni sud i Osnovni sud povodom tih navoda izvršili procjenu činjenica i dokaza i na osnovu te procjene primjenili materijalno pravo. Isto tako, sudovi su nezavisni u procjeni koje dokaze smatraju vjerodostojnim, pa se prigovor apelanta da ih sudovi nisu tumačili u njegovu korist, ne može smatrati osnovanim. Ustavni sud naglašava da je van njegove nadležnosti da procjenjuje kvalitet zaključaka redovnih sudova u pogledu ocjene dokaza, ukoliko se ova ocjena ne doima očigledno proizvoljnom, što nije slučaj u ovom predmetu. Stoga, Ustavni sud smatra da je u cjelini postupak bio pravičan na način na koji to zahtijeva član II/3.e) ustava Bosne i Hercegovine i član 6. stav 1. Evropske konvencije i da apelant ni na koji način nije učinio mogućom ili vjerovatnom povredu prava na koje se poziva. Također, Ustavni sud je usvojio apelaciju Islamske zajednice Bosne i Hercegovine – Vakufska direkcija Sarajevo utvrdivši povredu člana II/3.e) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 6. stav 1. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda u odnosu na pravo na pristup sudu. Naloženo je Osnovnom sudu u Banjoj Luci da bez daljnjeg odlaganja uzme u rad predmet P-2757/00 u skladu sa članom II/3.e) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 6. stav 1. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda. Također, Republici Srpskoj je naloženo da, u roku od tri mjeseca od dostavljanja ove odluke, Islamskoj zajednici Bosne i Hercegovine isplati iznos od 750 KM na ime nematerijalne štete. Činjenice predmeta koje proizlaze iz apelantovih navoda i dokumenata predočenih Ustavnom sudu, te iz spisa predmeta koji se kod Osnovnog suda vodi pod brojem P-2757/00, sumirani du sljedeći način: «Apelant je 27. oktobra 2000. godine Osnovnom sudu, protiv Republike Srpske i Opštine Banja Luka, podnio tužbu radi naknade štete u iznosu od 15.200.000 KM na ime štete prouzročene rušenjem vjerskih objekata za vrijeme rata na području Banja Luke i to: Ferhadije džamije i dodatnih objekata, Arnaudije džamije, Gazanferije džamije, Hisečke ili Mehdi-begove džamije, Pećinske-Sefer begove džamije, Stupničke džamije, Sofi Mehmed-pašine džamije, Vrbanjske džamije, Behrem-efendijine džamije, Hadži Šaban džamije, Hadži Kurt džamije, Hadži Zulfikar džamije, Hadži Begzadine džamije, Hadži Omerove džamije i Hadži Osmanija džamije. Po primanju tužbe, u Osnovnom sudu formiran je predmet na privrednom odjeljenju i zaveden pod brojem PS-596/00. Uređujući sudija na privrednom odjeljenju naredbom je 29. novembra 2000. godine naložio zavođenje ovog predmeta u parnični upisnik, od kada se ovaj predmet vodi pod brojem P-2757/00. Osim ove radnje, u svezi sa predmetnom tužbom od dana podnošenja iste, od strane Osnovnog suda nije poduzeta niti jedna druga radnja.» Na kraju, Ustavni sud je zaključio da nepoduzimanje bilo kakvih radnji od strane redovnog suda u vremenskom razdoblju od pet godina i sedam mjeseci po podnijetoj tužbi u parničnom postupku, sa jedinim obrazloženjem za takvo postupanje u činjenici velikog broja zaprimljenih i neriješenih predmeta u sudu, sa jedne strane i nedovoljnog broja sudija za rješavanje tih predmeta sa druge strane, bez poduzimanja mjera za otklanjanje takve situacije, predstavlja kršenje prava na pravično suđenje u odnosu na pravo na pristup sudu iz člana II/3.e) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 6. stav 1. Europske konvencije. Ustavni sud je odbacio kao nedopuštenu apelacija Petra Mitrovića, Radovana Stankovića, Marka Samardžije, Gojka Jankovića, Velibora Maksimovića, Miloša Stupara, Dragoja Paunovića, Brane Džinića, Milenka Trifunovića, Abduladhima Maktoufa, Aleksandra Radovanovića, Branislava Medana, Slobodana Jakovljevića, Miladina Stevanovića i Dragiše Živanovića, podnesena zbog povrede člana 7. Evropske konvencije o zaštiti prava i ljudskih sloboda, zato što je preuranjena. Grupa apelanata označena kao «Pritvorenici Suda BiH», trenutno u Pritvorskoj jedinici Suda Bosne i Hercegovine, podnijela je, 12. aprila 2006. godine, apelaciju Ustavnom sudu Bosne i Hercegovine, kojom se žale na pogrešnu primjenu zakona u postupcima koji se protiv njih vode pred Sudom BiH radi krivičnog djela ratnog zločina. U konkretnom slučaju apelanti su se, u suštini, žalili na pravo iz člana 7. stav 1. Evropske konvencije, kojim je propisano da se niko neće smatrati krivim za krivično djelo koje nije predstavljalo krivično djelo u vrijeme izvršenja, prema domaćem ili međunarodnom pravu, te da izrečena kazna neće biti teža od one koja se primjenjivala u vrijeme izvršenja krivičnog djela. Ustavni sud je u svojim ranijim odlukama zaključio da se na pitanje da li će apelant imati pravično suđenje pred redovnim sudovima, sa svim drugim garancijama u smislu Evropske konvencije, ne može dati odgovor dok je postupak u toku. U skladu sa praksom Ustavnog suda i Evropskog suda za ljudska prava, pitanje jesu li poštovani principi pravičnog suđenja i druge garancije iz Ustava Bosne i Hercegovine i Evropske konvencije treba sagledati na osnovu postupka u cjelini. S obzirom na složenost i višestepenost krivičnog postupka, eventualni proceduralni propusti i nedostatci koji se pojave u jednoj fazi postupka, mogu biti ispravljeni u nekoj od narednih faza istog tog postupka. Slijedom toga, nije moguće, u principu, utvrditi da li je krivični postupak bio pravičan dok se postupak pravosnažno ne okonča. U konkretnom slučaju postupci protiv apelanata još nisu pravosnažno okončani, već su u toku pred Sudom BiH kao prvostepenim sudom, pa slijedi da je apelacija preuranjena.
Подијели