Ustavni sud Bosne i Hercegovine održao je 26. i 27. marta 2015. godine 91. plenarnu sjednicu na kojoj je odlučivao o jednom broju zahtjeva za ocjenu ustavnosti i apelacija o navodnim povredama ljudskih prava i osnovnih sloboda.
Isključivo radi ilustracije izdvajamo:
Ustavni sud BiH je, između ostalih, odlučivao o zahtjevu Željka Komšića (člana Predsjedništva Bosne i Hercegovine u vrijeme podnošenja zahtjeva) za ocjenu ustavnosti pojedinih odredaba Ustava Republike Srpske, Ustava Federacije Bosne i Hercegovine i Izbornog zakona Bosne i Hercegovine, koje, prema mišljenju podnosioca zahtjeva, nisu u skladu sa odredbama Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, odredbama Ustava BiH u vezi s Međunarodnom konvencijom o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije, kao i Međunarodnim paktom o građanskim i političkim pravima. Naime, podnosilac zahtjeva smatra da ustavne odredbe entiteta čiju ocjenu ustavnosti traži prema kojima predsjednici i potpredsjednici moraju biti iz reda konstitutivnih naroda predstavljaju kršenje Ustava Bosne i Hercegovine i Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda u odnosu na pripadnike Ostalih, kao i da su suprotne odluci Evropskog suda za ljudska prava u predmetu Sejdić i Finci, budući da onemogućavaju da pripadnici Ostalih ravnopravno participiraju u obavljanju ovih javnih funkcija.
Ustavni sud BiH je djelomično usvojio zahtjev Željka Komšića i utvrdio da član 80. stav 2. tačka 4. (tačka 1. stav 2. Amandmana LXXXIII) i član 83. stav 4. (tačka 5. Amandmana XL dopunjena tačkom 4. Amandmana LXXXIII) Ustava Republike Srpske, član IV.B.1. član 1. stav 2. (dopunjen Amandmanom XLI) i član IV.B.1, član 2. st. 1. i 2. (izmijenjen Amandmanom XLII) Ustava Federacije Bosne i Hercegovine, te čl. 9.13, 9.14, 9.16. i 12.3. Izbornog zakona Bosne i Hercegovine nisu u skladu sa članom II/4. Ustava Bosne i Hercegovine i članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda.
Međutim, Ustavni sud neće ukinuti navedene odredbe ustava entiteta i Izbornog zakona, odnosno neće naložiti Parlamentarnoj skupštini BiH, Narodnoj skupštini i Parlamentu Federacije BiH da izvrše usaglašavanje navedenih odredaba dok u domaćem pravnom sistemu ne budu usvojene ustavne i zakonodavne mjere kojim se okončava postojeća neusklađenost Ustava Bosne i Hercegovine i Izbornog zakona sa Evropskom konvencijom koju je utvrdio Evropski sud.
Ustavni sud BiH je odbio kao neosnovan zahtjev za ocjenu ustavnosti čl. 9.15, 12.1. i 12.2. Izbornog zakona Bosne i Hercegovine, jer je utvrdio da su navedeni članovi u skladu sa članom II/4. Ustava Bosne i Hercegovine i članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda.
Ustavni sud BiH je odlučivao na sjednici i o zahtjevu Željka Komšića (člana Predsjedništva Bosne i Hercegovine u vrijeme podnošenja zahtjeva) za ocjenu ustavnosti Zakona o osnovnom obrazovanju i vaspitanju Republike Srpske, Zakona o srednjem obrazovanju i vaspitanju Republike Srpske, Zakona o osnovnom obrazovanju i vaspitanju i Zakona o srednjem obrazovanju i vaspitanju svih 10 kantona u Federaciji Bosne i Hercegovine.
U zahtjevu podnosilac, između ostalog, navodi da je razlog podnošenja zahtjeva diskriminacija u sistemu obrazovanja u Republici Srpskoj i kantonima u Federaciji BiH. Naime, prema mišljenju podnosioca zahtjeva, pripadnicima konstitutivnih naroda na pojedinim područjima u Bosni i Hercegovini je onemogućeno školovanje i obrazovanje kojim se poštuju jezik, kultura i religija učenika. Podnosilac ukazuje na to da je zakonodavac odredio okvire koji se moraju primijeniti u obrazovnom sistemu na svim nivoima države. Donošenjem Okvirnog zakona o osnovnom i srednjem obrazovanju u Bosni i Hercegovini jasno su propisani opći principi i ciljevi obrazovanja koji proizlaze iz općeprihvaćenih, univerzalnih vrijednosti demokratskog društva, te vlastitih vrijednosnih sistema zasnovanih na specifičnostima nacionalne, historijske, kulturne i vjerske tradicije naroda i nacionalnih manjina koje žive u Bosni i Hercegovini.
Ustavni sud je odbio zahtjev podnosioca kao neosnovan, jer je zaključio da Zakon o osnovnom obrazovanju i vaspitanju RS, Zakon o srednjem obrazovanju i vaspitanju RS, te Zakon o osnovnom obrazovanju i vaspitanju i Zakon o srednjem obrazovanju i vaspitanju svih 10 kantona u Federaciji Bosne i Hercegovine u kontekstu predmetnog zahtjeva nisu u suprotnosti sa odredbama čl. II/1, II/4. i III/3.b) Ustava Bosne i Hercegovine, člana 14. Evropske konvencije u vezi sa odredbama člana 2. Protokola broj 1 uz Evropsku konvenciju, te članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju.
Ustavni sud BiH, između ostalih, razmatrao je i zahtjev trideset šest poslanika Narodne skupštine Republike Srpske za ocjenu ustavnosti pojedinih odredaba ustava jednog broja, u zahtjevu precizno navedenih, kantona i statuta općina u Federaciji Bosne i Hercegovine, a u vezi sa izgledom grbova i/ili zastava administrativnih jedinica, koji, prema mišljenju podnosilaca zahtjeva, sadrže elemente koji su u suprotnosti sa čl. II/1, II/4. i III/3.b) Ustava Bosne i Hercegovine, budući da se kao elementi grbova i zastava utvrđuju i elementi vjerskog i nacionalnog karaktera (simboli polumjeseca, ljiljana, šahovnica, siluete vjerskih objekata i sl.) koji simboliziraju samo jedan konstitutivni narod. Na taj način, kako ističu podnosioci zahtjeva, dovode se u diskriminirajući položaj drugi narodi, odnosno drugi konstitutivni narodi.
Ustavni sud BiH je ovaj zahtjev, zbog svoje nenadležnosti za odlučivanje, odbacio kao nedopušten, pored ostalog, i zbog toga što smatra da poštivanje principa konstitutivnosti naroda i principa nediskriminacije u pogledu načina propisivanja simbola administrativnih i lokalnih jedinica, koji su u isključivoj nadležnosti entiteta, prije svega, pokreće pitanje usklađenosti akata koji sadrže odredbe o ovoj materiji sa ustavom entiteta za koje je konačni autoritet ustavni sud entiteta.
Ustavni sud BiH je odlučivao i o jednom broju apelacija o navodnim povredama prava apelanata. U slučajevima u kojima je ustanovio povredu prava apelanata Sud je apelacije usvojio, odnosno odbio je kao neosnovane apelacije u slučajevima u kojima je zaključio da takve povrede nije bilo.
Sve odluke o apelacijama usvojene na sjednici bit će dostavljene podnosiocima apelacija u roku od mjesec dana i objavljene na Internet-stranici Ustavnog suda Bosne i Hercegovine.
Isključivo radi ilustracije izdvajamo:
Ustavni sud BiH je, između ostalih, odlučivao o zahtjevu Željka Komšića (člana Predsjedništva Bosne i Hercegovine u vrijeme podnošenja zahtjeva) za ocjenu ustavnosti pojedinih odredaba Ustava Republike Srpske, Ustava Federacije Bosne i Hercegovine i Izbornog zakona Bosne i Hercegovine, koje, prema mišljenju podnosioca zahtjeva, nisu u skladu sa odredbama Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, odredbama Ustava BiH u vezi s Međunarodnom konvencijom o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije, kao i Međunarodnim paktom o građanskim i političkim pravima. Naime, podnosilac zahtjeva smatra da ustavne odredbe entiteta čiju ocjenu ustavnosti traži prema kojima predsjednici i potpredsjednici moraju biti iz reda konstitutivnih naroda predstavljaju kršenje Ustava Bosne i Hercegovine i Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda u odnosu na pripadnike Ostalih, kao i da su suprotne odluci Evropskog suda za ljudska prava u predmetu Sejdić i Finci, budući da onemogućavaju da pripadnici Ostalih ravnopravno participiraju u obavljanju ovih javnih funkcija.
Ustavni sud BiH je djelomično usvojio zahtjev Željka Komšića i utvrdio da član 80. stav 2. tačka 4. (tačka 1. stav 2. Amandmana LXXXIII) i član 83. stav 4. (tačka 5. Amandmana XL dopunjena tačkom 4. Amandmana LXXXIII) Ustava Republike Srpske, član IV.B.1. član 1. stav 2. (dopunjen Amandmanom XLI) i član IV.B.1, član 2. st. 1. i 2. (izmijenjen Amandmanom XLII) Ustava Federacije Bosne i Hercegovine, te čl. 9.13, 9.14, 9.16. i 12.3. Izbornog zakona Bosne i Hercegovine nisu u skladu sa članom II/4. Ustava Bosne i Hercegovine i članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda.
Međutim, Ustavni sud neće ukinuti navedene odredbe ustava entiteta i Izbornog zakona, odnosno neće naložiti Parlamentarnoj skupštini BiH, Narodnoj skupštini i Parlamentu Federacije BiH da izvrše usaglašavanje navedenih odredaba dok u domaćem pravnom sistemu ne budu usvojene ustavne i zakonodavne mjere kojim se okončava postojeća neusklađenost Ustava Bosne i Hercegovine i Izbornog zakona sa Evropskom konvencijom koju je utvrdio Evropski sud.
Ustavni sud BiH je odbio kao neosnovan zahtjev za ocjenu ustavnosti čl. 9.15, 12.1. i 12.2. Izbornog zakona Bosne i Hercegovine, jer je utvrdio da su navedeni članovi u skladu sa članom II/4. Ustava Bosne i Hercegovine i članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda.
Ustavni sud BiH je odlučivao na sjednici i o zahtjevu Željka Komšića (člana Predsjedništva Bosne i Hercegovine u vrijeme podnošenja zahtjeva) za ocjenu ustavnosti Zakona o osnovnom obrazovanju i vaspitanju Republike Srpske, Zakona o srednjem obrazovanju i vaspitanju Republike Srpske, Zakona o osnovnom obrazovanju i vaspitanju i Zakona o srednjem obrazovanju i vaspitanju svih 10 kantona u Federaciji Bosne i Hercegovine.
U zahtjevu podnosilac, između ostalog, navodi da je razlog podnošenja zahtjeva diskriminacija u sistemu obrazovanja u Republici Srpskoj i kantonima u Federaciji BiH. Naime, prema mišljenju podnosioca zahtjeva, pripadnicima konstitutivnih naroda na pojedinim područjima u Bosni i Hercegovini je onemogućeno školovanje i obrazovanje kojim se poštuju jezik, kultura i religija učenika. Podnosilac ukazuje na to da je zakonodavac odredio okvire koji se moraju primijeniti u obrazovnom sistemu na svim nivoima države. Donošenjem Okvirnog zakona o osnovnom i srednjem obrazovanju u Bosni i Hercegovini jasno su propisani opći principi i ciljevi obrazovanja koji proizlaze iz općeprihvaćenih, univerzalnih vrijednosti demokratskog društva, te vlastitih vrijednosnih sistema zasnovanih na specifičnostima nacionalne, historijske, kulturne i vjerske tradicije naroda i nacionalnih manjina koje žive u Bosni i Hercegovini.
Ustavni sud je odbio zahtjev podnosioca kao neosnovan, jer je zaključio da Zakon o osnovnom obrazovanju i vaspitanju RS, Zakon o srednjem obrazovanju i vaspitanju RS, te Zakon o osnovnom obrazovanju i vaspitanju i Zakon o srednjem obrazovanju i vaspitanju svih 10 kantona u Federaciji Bosne i Hercegovine u kontekstu predmetnog zahtjeva nisu u suprotnosti sa odredbama čl. II/1, II/4. i III/3.b) Ustava Bosne i Hercegovine, člana 14. Evropske konvencije u vezi sa odredbama člana 2. Protokola broj 1 uz Evropsku konvenciju, te članom 1. Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju.
Ustavni sud BiH, između ostalih, razmatrao je i zahtjev trideset šest poslanika Narodne skupštine Republike Srpske za ocjenu ustavnosti pojedinih odredaba ustava jednog broja, u zahtjevu precizno navedenih, kantona i statuta općina u Federaciji Bosne i Hercegovine, a u vezi sa izgledom grbova i/ili zastava administrativnih jedinica, koji, prema mišljenju podnosilaca zahtjeva, sadrže elemente koji su u suprotnosti sa čl. II/1, II/4. i III/3.b) Ustava Bosne i Hercegovine, budući da se kao elementi grbova i zastava utvrđuju i elementi vjerskog i nacionalnog karaktera (simboli polumjeseca, ljiljana, šahovnica, siluete vjerskih objekata i sl.) koji simboliziraju samo jedan konstitutivni narod. Na taj način, kako ističu podnosioci zahtjeva, dovode se u diskriminirajući položaj drugi narodi, odnosno drugi konstitutivni narodi.
Ustavni sud BiH je ovaj zahtjev, zbog svoje nenadležnosti za odlučivanje, odbacio kao nedopušten, pored ostalog, i zbog toga što smatra da poštivanje principa konstitutivnosti naroda i principa nediskriminacije u pogledu načina propisivanja simbola administrativnih i lokalnih jedinica, koji su u isključivoj nadležnosti entiteta, prije svega, pokreće pitanje usklađenosti akata koji sadrže odredbe o ovoj materiji sa ustavom entiteta za koje je konačni autoritet ustavni sud entiteta.
Ustavni sud BiH je odlučivao i o jednom broju apelacija o navodnim povredama prava apelanata. U slučajevima u kojima je ustanovio povredu prava apelanata Sud je apelacije usvojio, odnosno odbio je kao neosnovane apelacije u slučajevima u kojima je zaključio da takve povrede nije bilo.
Sve odluke o apelacijama usvojene na sjednici bit će dostavljene podnosiocima apelacija u roku od mjesec dana i objavljene na Internet-stranici Ustavnog suda Bosne i Hercegovine.
