Postoji kršenje prava iz člana 5. stav 1.e) i stav 4. Evropske konvencije kada važeći zakoni precizno ne definiraju mogućnost, uvjete, način i postupak izricanja, produženja ili prestanka mjere obaveznog liječenja i čuvanja u odgovarajućoj zdravstvenoj ustanovi licima koja su krivično djelo učinila u stanju neuračunljivosti, niti pristup „sudu" radi ispitivanja zakonitosti pritvaranja, što ostavlja prostor za proizvoljnu primjenu zakona.
• Odluka o dopustivosti i meritumu broj AP-2271/05 od 21. decembra 2006. godine, st. 77–81, objavljena u „Službenom glasniku Bosne i Hercegovine" broj 38/07;
• Odluka o dopustivosti i meritumu broj AP-672/07 od 17. decembra 2009. godine, objavljena u „Službenom glasniku Bosne i Hercegovine" broj 20/10, krivični postupak, izricanje mjere sigurnosti liječenja i čuvanja u zdravstvenoj ustanovi
Postoji kršenje člana 5. stav 4. Evropske konvencije kada sud, odlučujući o žalbi protiv odluke o pritvoru, nije preispitao odluku kojom je određen pritvor, već je samo formalno proveo žalbeni postupak, potvrdio prvostepeno rješenje bez mogućnosti razmatranja okolnosti za pritvor s obzirom na obligatoran karakter pritvora i na taj način pravni lijek koji je apelant izjavio učinio iluzornim.
• Odluka o dopustivosti i meritumu broj AP-573/07 od 29. aprila 2009. godine, stav 36, objavljena u „Službenom glasniku Bosne i Hercegovine" broj 75/09, utvrđena povreda člana 5. Evropske konvencije i člana II/3.d) Ustava BiH
Član 5. stav 4. Evropske konvencije, koji sadrži pravo „pokretanja postupka pred sudom”, ne utvrđuje zahtjev nezavisnosti i nepristranosti tog suda (u jezičkom smislu, sadržajno, već traži „sud“) i stoga se razlikuje od člana 6. stav 1. koji se, između ostalog, odnosi na „nezavisan i nepristrasan sud“. Međutim, Evropski sud je u nekoliko presuda zaključio da je nezavisnost jedan od najvažnijih konstitutivnih elemenata pojma „sud“ (vidi Neumeister protiv Austrije, presuda od 27. juna 1968, serija A br. 8, § 24, i DN protiv Švicarske [VV] broj 27154/95, stav 42, ECHR 2001-III). Prema mišljenju Evropskog suda, bilo bi nezamislivo da član 5. stav 4. Konvencije, koji se, između ostalog, odnosi na tako osjetljivo pitanje kakvo je lišavanje slobode lica, ne bi trebao podjednako predviđati, kao osnovni uvjet, nepristrasnost tog suda.
• Odluka o dopustivosti i meritumu broj AP-599/21 od 9. juna 2021. godine, stav 45, objavljena u „Službenom glasniku Bosne i Hercegovineˮ broj 44/21, nema povrede člana 5. stav 4. Evropske konvencije ni člana II/3.d) Ustava BiH u pogledu apelantovih navoda o pristrasnosti sudije koji je u postupku sudske kontrole donio rješenje o produženju pritvora apelantu
Ustavni sud ukazuje na praksu Evropskog suda u kojoj je utvrđeno da garancije koje nudi član 5. stav 4. Evropske konvencije nisu primjenjive u situaciji kada domaći zakon, nakon što je pritvoreniku određen/produžen pritvor nakon izricanja prvostepene osuđujuće presude, ne daje ista proceduralna prava kao osobama koje se nalaze u pritvoru prije izricanja prvostepene presude, odnosno kada domaći zakon ne predviđa poseban postupak koji nadilazi zahtjeve člana 5. stav 4. Evropske konvencije (vidi Evropski sud, Filat protiv Moldavije, presuda od 7. marta 2022. godine, predstavka broj 11657/16, tačka 34). Imajući u vidu navedenu praksu, Ustavni sud ukazuje da se u konkretnom slučaju, s obzirom na to da je protiv apelanta donesena presuda, radi o novoj fazi postupka, a samim tim i o novoj fazi pritvora, pri čemu odredbama ZKPRS nije propisan poseban postupak njegove kontrole. Za razliku od pritvora nakon potvrđivanja optužnice, koji je reguliran odredbom člana 202. ZKP-a kojim je propisana obavezna dvomjesečna kontrola opravdanosti pritvora, za pritvor određen nakon izricanja presude u odredbi člana 203. ZKPRS nije propisana obavezna kontrola opravdanosti te vrste pritvora. Trajanje tog pritvora je vezano za pravomoćnost presude, odnosno izrečenu kaznu. Stoga, Ustavni sud zaključuje da se načinom na koji je reguliran pritvor nakon izricanja prvostepene presude u ZKPRS ne krše garancije iz člana 5. stav 4. Evropske konvencije, kao i da nisu osnovani apelantovi navodi da mu je povrijeđeno pravo na slobodu i sigurnost zbog toga što je na njegovu štetu povrijeđena odredba člana 202. stav 1. ZKPRS.
• Odluka o dopustivosti i meritumu broj AP-2950/23 od 30. maja 2024. godine, tačka 21.
