XXXIII sjednica Vijeća od pet sudaca

Dana, 14. 03. 2006. godine, Ustavni sud Bosne i Hercegovine održao je LI sjednicu Malog vijeća, a nakon toga i XXXIII sjednicu Vijeća od pet sudaca. Na sjednici Malog vijeća Ustavni sud je usvojio zahtjev Pravobranilaštva Bosne i Hercegovine za donošenje privremene mjere. Privremeno se obustavlja izvršenje presude Kantonalnog suda u Tuzli, broj Ps-483/98 od 12. decembra 2001. godine, u izvršnom postupku pokrenutom pred Općinskim sudom u Sarajevu u predmetu I-449/04. Ova odluka stupa na snagu odmah i proizvodi pravno djelovanje do donošenja konačne odluke Ustavnog suda Bosne i Hercegovine ili dok Ustavni sud Bosne i Hercegovine u plenarnom sazivu, odnosno u Vijeću od pet sudija, ne odluči drugačije. Također, Malo vijeće je odbilo kao neosnovane ostalih pet zahtjeva raspravljanih na sjednici. Ustavni sud podsjeća da odluka o privremenoj mjeri ni u kom slučaju ne prejudicira odluku o dopustivosti, odnosno meritumu, predmetne apelacije. Na Vijeću od pet sudaca Ustavni sud je riješio 125 predmeta. Između ostalog, u predmetu U 2345/05 Ustavni sud je odbio kao neosnovanu apelaciju Hilmije Garibovića podnesene protiv presude Vrhovnog suda Federacije Bosne i Hercegovine broj Kž-380/05 od 6. oktobra 2005. godine i presude Kantonalnog suda u Sarajevu broj K-105/03 od 4. aprila 2005. godine. Ustavni sud je zaključio da nema povrede prava na pravično suđenje iz člana II/3. e) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 6. st. 1. i 3. d). Evropske konvencije jer se apelantovi navodi odnose isključivo na postupanje redovnih sudova u pogledu pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja, ocjene dokaza u krivičnom postupku, pogrešne primjene materijalnog prava i odluke o kazni. Ustavni sud je utvrdio da su redovni sudovi postupali na osnovu pozitivno-pravnih propisa, u granicama svoje diskrecije, donošenjem presuda koje su jasne i potpuno obrazložene. Ustavni sud nije utvrdio postojanje drugih elemenata koji bi ukazivali da je postupak bio nepravičan. U predmetu AP 2367/04 Ustavni sud je usvojio apelaciju Muhameda Redžića utvrdivši povredu člana II/3 e). Ustava Bosne i Hercegovine i člana 6. stav 1. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda. Ukinute su presude Apelacionog suda Brčko Distrikta Bosne i Hercegovine br. Rev-22/05 od 28. septembra 2005. godine i Gž-124/05 od 15. juna 2005. godine. Apelacionom sudu Brčko Distrikta Bosne i Hercegovine je naloženo da po hitnom postupku donese novu odluku u skladu sa članom II/3.e) Ustava Bosne i Hercegovine i članom 6. stav 1. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda. Ustavni sud je zaključio da je pobijanim presudama Apelacionog suda povrijeđeno pravo na pravično suđenje, jer Apelacioni sud u žalbenom postupku nije dao razloge o odlučnim činjenicama, a u postupku po reviziji nije suštinski odgovorio po prigovoru za izuzeće predsjedavajućeg sudije u žalbenom postupku, iako je prema članu 314. Zakona o parničnom postupku Brčko Distrikta Bosne i Hercegovine bio obavezan na to, jer se radi o prigovoru koji ukazuje na bitnu povredu postupka, što upućuje na zaključak da je došlo do proizvoljnosti u primjeni pozitivno-pravnih odredbi. Ustavni sud je također usvojio i apelaciju Senada Hasića utvrdivši povredu člana II/3.e) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 6. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda. Ukinute su presuda Kantonalnog suda u Tuzli, broj Kž-157/04 od 20. septembra 2004. godine, i presuda Općinskog suda u Gradačcu, broj K-23/03 od 12. maja 2003. godine, i to u dijelu u kojem se te presude odnose na apelanta. Predmet se, u skladu sa članom 64. stav 1. Pravila Ustavnog suda Bosne i Hercegovine, vraća Općinskom sudu u Gradačcu, koji je dužan da po hitnom postupku donese novu odluku u odnosu na apelanta, u skladu sa članom II/3.e) Ustava Bosne i Hercegovine i članom 6. stav 1. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda. Ustavni sud je zaključio da postoji kršenje prava na pravično suđenje, kada se osuđujuća presuda zasniva na dokazima koji, ni neposredno ni posredno, sa sigurnošću ne ukazuju da je apelant počinio krivično djelo koje mu se stavlja na teret i kada sud ne daje logično i uvjerljivo obrazloženje za svoj zaključak o krivici apelanta, već se njegova ocjena dokaza doima proizvoljnom. Nadalje, utvrdivši povredu člana II/3.k) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 1. Protokola broj 1 uz Evropsku konvenciju o ljudskim pravima i osnovnim slobodama i povreda člana II/3.e) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 6. stav 1. Evropske konvencije o ljudskim pravima i osnovnim slobodama, Ustavni sud je usvojio apelacije Siniše Drakula i dr. koje su podnesene zbog nemogućnosti izvršenja pravosnažnih presuda kojima su apelantima dosuđeni iznosi na ime neisplaćenih plata i drugih naknada, tj. potraživanja koja su nastala do 31. decembra 2002. godine, mada su izvršenja pravosnažnih presuda dozvoljena pravosnažnim rješenjima o izvršenju. Ustavni sud zaključuje da postoji kršenje prava na imovinu, kada zakon kojim se miješa u pravo na imovinu ima legitiman cilj od javnog interesa, ali upotrijebljena sredstva nisu proporcionalna tom cilju, odnosno kada zakonom nije uspostavljena «pravična ravnoteža» između zahtjeva opšteg ili javnog interesa i zahtjeva da se zaštiti pravo pojedinca na imovinu. Ustavni sud je također zaključio da postoji povreda prava na pristup sudu kao elementa prava na pravično suđenje iz člana II/3.e) Ustava Bosne i Hercegovine, odnosno člana 6. Evropske konvencije, ako je zakonom ili kojim drugim aktom vlasti onemogućeno izvršenje pravosnažne sudske presude, ako takav zakon ili drugi akt stavlja «pretrjeran teret na pojedince», čime ne zadovoljava uslov proporcionalnosti između javnog interesa zajednice i osnovnih prava pojedinaca. Ustavni sud je zaključio da postoji kršenje prava na «nezavisan sud», kao elementa prava na pravično suđenje, kada zakonodavac svojim mjerama mijenja pravosnažne sudske odluke, čime krši i princip vladavine prava iz člana I/2. Ustava Bosne i Hercegovine. Slično, gore navedenoj odluci Ustavni sud je usvojio apelaciju Dejana Medića podnesenu zbog neizvršenja rješenja Osnovnog suda u Banjoj Luci utvrdivši povredu prava na pravično suđenje iz člana II/3.e) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 6. stav 1. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda. Odluka se dostavlja Vladi Republike Srpske da bi se osigurala apelantova ustavna prava u skladu sa ovom odlukom. Ustavni sud je odbio kao neosnovanu apelaciju Miroslava Vještice, podnesenu protiv rješenja Suda Bosne i Hercegovine, broj Kž-07/05 od 7. februara 2005.godine, u odnosu na navode o povredi člana II/3.d) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 5. stav 1. c) i stav 3. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda. Ustavni sud je utvrdio da je Sud BiH ispitao opravdanost produženja pritvora, s obzirom na okolnosti konkretnog slučaja, i detaljno obrazložio razloge zbog kojih smatra da postoje legitimni ciljevi koji opravdavaju produženje pritvora. Sud BiH, ispitujući zakonitost produženja pritvora, je dao ocjenu o neophodnosti ove mjere i dao razloge u pogledu apelantovih žalbenih navoda u odnosu na produženje pritvora koji su se zasnivali na postojanju realne opasnosti od apelantovog bjekstva te njegovog uticaja na svjedoke, odnosno eventualne saučesnike. Ustavni sud smatra da se, s obzirom na prirodu krivičnog djela, kao i složenost i obimnost istrage, ne može zaključiti da su nadležni organi odugovlačili postupak. Stoga, Ustavni sud smatra da se produženje pritvora apelantu osporenim rješenjem, u okolnostima ovog slučaja, ne može pripisati neažurnosti sudskih organa. U dijelu apelacije Miroslava Vještice podnesene protiv rješenja Suda Bosne i Hercegovine, broj Kž-07/05 od 7. februara 2005. godine, u odnosu na navode o povredi člana II/3.e) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 6. stav 1. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, Ustavni sud je odlučio da je odbaci kao nedopuštenu, jer je preuranjena. Što se tiče dijela apelacije koju je Miroslav Vještica podnio protiv rješenja Suda Bosne i Hercegovine, broj Kpž-09/05 od 5. aprila 2005. godine, Ustavni sud je odlučio da je odbaci kao nedopuštenu zbog proteka roka za podnošenje apelacije. Također, Ustavni sud je odbacio kao nedopuštenu apelaciju Radovana Stankovića podnesenu protiv rješenja Suda Bosne i Hercegovine, broj X-KR-05/70 od 20. januara 2006. godine, zato što je preuranjena. Ustavni sud je istakao da s obzirom da rješenje Suda BiH koje se pobija apelacijom nije odluka koja bi predstavljala rezultat cjelokupnog krivičnog postupka protiv apelanta, nego je u konkretnom slučaju riješeno o odbacivanju prigovora protiv optužnice Tužilaštva BiH, broj KT-RZ-45/05 od 29. novembra 2005. godine, kao neblagovremenog, a sam postupak još nije okončan, slijedi da je u odnosu na apelantove žalbene navode, koji se tiču povreda prava na pravično suđenje iz člana II/3.e) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 6. stav 1. Evropske konvencije, predmetna apelacija preuranjena. U vezi sa navodima apelanta o kršenju prava na nediskriminaciju iz člana II/4. Ustava Bosne i Hercegovine i člana 14. Evropske konvencije, Ustavni sud podsjeća da prema Evropskoj konvenciji ne postoji opća obaveza nediskriminacije, te da je zaštita na osnovu člana 14. Evropske konvencije u konkretnom slučaju usko povezana sa suštinskim pravima apelanta na pravično suđenje. Stoga, s obzirom na zaključak o povredi prava na pravično suđenje u predmetnom slučaju, Ustavni sud se ne može upuštati ni u ove žalbene navode apelanta. Ustavni sud je usvojio veći broj apelacija građana Bosne i Hercegovine podnesene zbog nestanka lica za vrijeme rata na području Bosne i Hercegovine. Utvrđena je povreda prava na zabranu podvrgavanja nehumanom postupku iz člana II/3.b) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 3. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, kao i prava na porodični život iz člana II/3.f) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 8. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda. Naloženo je Vijeću ministara Bosne i Hercegovine, Vladi Federacije Bosne i Hercegovine i Vladi Republike Srpske da odmah apelantima daju raspoložive informacije u pogledu istrage o okolnostima pod kojim je došlo do nestanka i nasilne smrti članova njihovih porodica, odnosno da hitno i bez daljnjeg odlaganja provedu istragu o nestanku i nasilnoj smrti članova porodica apelanata, te da o rezultatima istrage obavijeste apelante. Sve odluke usvojene na ovim sjednicama bit će objavljene na web stranici Ustavnog suda BiH u roku od mjesec dana, nakon što se dostave apelantima.
Подијели