Član 5. Evropske konvencije – pravo na slobodu i sigurnost
Član 5.
Pravo na slobodu i sigurnost
1. Svako ima pravo na slobodu i sigurnost ličnosti. Niko ne može biti lišen slobode osim u sljedećim slučajevima i u skladu sa zakonom propisanim postupkom:
a) u slučaju zakonitog pritvora na osnovu presude nadležnog suda;
b) u slučaju zakonitog hapšenja ili pritvaranja zbog nepoštovanja zakonitog sudskog naloga ili radi osiguranja ispunjenja bilo koje obaveze propisane zakonom;
c) u slučaju zakonitog hapšenja ili pritvaranja osobe u svrhu njezinog dovođenja pred nadležnu zakonitu vlast zbog razumne sumnje da je počinila krivično djelo, ili kada se to razumno smatra potrebnim kako bi se spriječilo počinjenje krivičnog djela ili bjekstvo nakon počinjenja krivičnog djela;
d) u slučaju pritvaranja maloljetne osobe na osnovu zakonitog naloga u svrhu odgojnog nadzora ili zakonitog pritvaranja u svrhu njenog dovođenja pred nadležnu zakonitu vlast;
e) u slučaju zakonitog pritvaranja osobe da bi se spriječilo širenje zaraznih bolesti, kao i zakonitog pritvaranja duševno poremećenih osoba, alkoholičara ili ovisnika o drogama ili skitnica;
f) u slučaju zakonitog hapšenja ili pritvaranja osobe da bi se spriječio njezin neovlašteni ulazak u zemlju, ili osobe protiv koje se preduzima radnja radi deportacije ili ekstradicije.
2. Svako ko je uhapšen obavještava se bez odgađanja i na jeziku koji razumije o razlozima svog hapšenja i o svakoj optužbi protiv njega.
3. Svako ko je uhapšen ili pritvoren u skladu s odredbama iz stava 1. tačka c) ovog člana izvodi se bez odgađanja pred sudiju ili drugu službenu osobu ovlaštenu zakonom da vrši sudsku vlast, te ima pravo da mu se sudi u razumnom roku ili da bude pušten na slobodu do suđenja. Puštanje na slobodu može biti uvjetovano jamstvima da će se osoba pojaviti na suđenju.
4. Svako ko je lišen slobode hapšenjem ili pritvaranjem ima pravo pokrenuti postupak u kome će sud brzo odlučiti o zakonitosti njegovog pritvaranja i naložiti puštanje na slobodu ako je pritvaranje bilo nezakonito.
5. Svako ko je bio žrtva hapšenja ili pritvaranja u suprotnosti s odredbama ovog člana ima izvršno pravo na odštetu.
Sadržaj: Lišavanje slobode Zakonito hapšenje – općenito; Zakonito hapšenje po presudi suda; Zakonit nalog u kontekstu člana 5. Evropske konvencije; Zakonito hapšenje radi sprečavanja utjecaja na svjedoke; Zakonito lišavanje slobode mentalno oboljelih lica, alkoholičara, narkomana, skitnica; Deportacija i ekstradicija u kontekstu člana 5. Evropske konvencije; Pravovremeno obavještenje; Opravdana sumnja da je učinjeno krivično djelo u kontekstu člana 5. Evropske konvencije; Sudija ili drugi „službenikˮ koji obavlja sudsku vlast u kontekstu člana 5. Evropske konvencije; Hitno privođenje nadležnoj sudskoj vlasti; Trajanje pritvora; Zahtjev za puštanje iz pritvora; Opravdanost dužine trajanja pritvora prije suđenja; Razlozi za određivanje pritvora; Sudsko preispitivanje zakonitosti lišavanja ili hapšenja; Brzina preispitivanja zakonitosti lišavanja ili hapšenja; Proceduralne garancije preispitivanja zakonitosti lišavanja ili hapšenja; Kompenzacija